Grzybica

Grzybica - co to jest

Grzybica, czyli mikoza to choroba wysoce zakaźna wywołana różnego rodzaju grzybami. Są to głównie dermatofity oraz grzyby drożdżopodobne, rzadko grzyby pleśniowe.

Zakażenia grzybicze dzieli się na powierzchniowe (skóry, paznokci, stóp lub błon śluzowych) oraz głębokie (narządowe, układowe np. płuc). Grzybice powierzchniowe z reguły nie zagrażają życiu, ale potrafią być bardzo uporczywe i trudne do wyleczenia. Powodują również dyskomfort psychiczny. Nieleczona może doprowadzić np. do zeszpecenia skóry czy utraty paznokcia.

Czynnikami sprzyjającymi rozwojowi grzybicy są m.in. niedobory witamin, oparzenia, przewlekłe choroby, leczenie antybiotykiem, obniżenie odporności, błędy w higienie. Doskonałymi warunkami do wzrostu grzyba jest ciepło, wilgoć i brak światła.

Objawami grzybicy może być zaczerwieniona, swędząca, pękająca czy łuszcząca skóra, ból i pieczenie w miejscach zainfekowanych, nieprzyjemny zapach, paznokcie stają się matowe, zmieniają kolor, są łamliwe.

W leczeniu grzybiczych zakażeń sprawdzają się preparaty dostępne bez recepty przeznaczone do stosowania miejscowego. Znajdujące się w tej kategorii kremy, maści, żele, pudry, emulsje i lakiery (np. Pirolam, Exoderil, Lamisilatt, Hascofungin, Clotrimazolum) skutecznie zwalczają dolegliwości wywołane przez grzyby. Natomiast jeśli mimo ich stosowania objawy nie ustąpią w ciągu kilku tygodni należy udać się do specjalisty.

Grzybica skóry

Nie każdy kontakt z osobą chorą na grzybicę musi oznaczać rozwój choroby. W pełni zdrowy organizm człowieka posiada liczne mechanizmy obronne, które zwalczają infekcje grzybicze. Niestety szczególnie narażone na zachorowanie na grzybicę skóry są dzieci, ponieważ ich skóra jest delikatniejsza oraz posiada cienką ochronną warstwę rogową. Również osoby starsze są w grupie wysokiego ryzyka ze względu na występowanie u nich chorób ogólnoustrojowych osłabiających odporność.

Za grzybicę skóry odpowiadają dermatofity i drożdżaki. Do zakażenia najczęściej dochodzi podczas kontaktu z chorym zwierzęciem lub zainfekowaną glebą (dotyczy zwłaszcza małych dzieci). Również może być przenoszona z człowieka na człowieka np. za pomocą przedmiotów.

Grzybica skóry - objawy

• czerwone plamy, które maja owalny lub okrągły kształt
• zaczerwienienie skóry często silniejsze na brzegach
• mogą pojawiać się pęcherze, które z biegiem czasu zmieniają się w strupy
• po pewnym czasie z rany może wydobywać się wydzielina i nieprzyjemny zapach
• wyjątkowo jasny lub ciemny odcień skóry
• swędzenie miejsc zmienionych chorobowo
• pękanie skóry, łuszczenie się naskórka

Inną odmianą grzybicy skóry jest łupież pstry. Nie jest to biały proszek, który kojarzy się z łupieżem skóry głowy. To brunatne lub różowe plamy na skórze, które pojawiają się najczęściej na klatce piersiowej, tułowiu, karku i szyi. Zmiany maja tendencje do zlewania się. Plamy te charakteryzują się tym, iż nie opalają się.

Grzybica skóry - leczenie

W większości przypadków grzybicy skóry wystarczające jest leczenie miejscowe preparatami przeciwgrzybiczymi dostępnymi w aptece bez recepty. Występują one w różnych postaciach (krem, żel, płyn), które pozwalają dobrać odpowiednią formę do lokalizacji schorzenia. Wśród najczęściej stosowanych środków jest: Polfungicid, Clotrimazolum, Hascofungin, Nizoral krem, Pirolam żel, Terbinafina, Exoderil. Gdy nie zostanie podjęte żadne leczenie, grzybica rozprzestrzenia się i może zainfekować duże obszary ciała.

Grzybica stóp

Zmiany grzybicze w obrębie stóp najczęściej wywoływane są przez dermatofity. Grzybica obejmuje zazwyczaj powierzchnię podeszwową stopy, przestrzenie międzypalcowe i boczne powierzchnie palców. Grzybica stóp współistnieje zazwyczaj z grzybicą paznokci.

Grzybica stóp – objawy

Grzybica stóp może objawiać się złuszczeniem skóry, pęknięciami naskórka, grudkami i pęcherzykami. Skóra się łuszczy, towarzyszy temu swędzenie oraz zaczerwienienie.

Grzybica stóp - leczenie

Leki na grzybicę stóp dostępne w tej kategorii można znaleźć w formie:

• sprayu, np. Undofen max spray
• kremu, np. Terbinafina
• żelu, np. Pirolam
• pudru, np. Daktarin

Oprócz leczenia właściwego można zastosować leczenie wspomagające, polegające na odpowiednim odkażeniu stóp środkami o działaniu drobnoustrojowym – Octenisept lub moczenie stóp w lekko różowym roztworze nadmanganianu potasu.

Grzybica paznokci

Grzybica paznokci (onychomikoza) to powszechny problem, który nie zniknie sam. To choroba, którą bardzo łatwo jest się zarazić, natomiast bardzo trudno wyleczyć. Grzybica paznokci może dotknąć każdego, często jest lekceważona, a nieleczona prowadzi do bardzo poważnych konsekwencji.

Grzybica paznokci częściej dotyczy paznokci stóp, niż dłoni. Przyczyną tego jest fakt, że paznokcie stóp dłużej rosną, są słabiej ukrwione oraz częściej przebywają w ciepłym, ciemnym i wilgotnym środowisku (buty). Grzybica może ograniczyć się do jednej płytki lub przenieść się na płytki obok. Zwykle jednak grzybicze zakażenia zajmują pierwszy i piąty palec stopy. Najprawdopodobniej dlatego, że do nich przylegają buty. Warto jednak wiedzieć, że jeżeli zmiany dotyczą wszystkich paznokci, może być to objaw innej choroby np. łuszczycy.

Przyczyną grzybicy paznokci jest zakażenie grzybami chorobotwórczymi – dermatofitami, grzybami drożdżopodobnymi i grzybami pleśniowymi. Zaatakowany przez nie paznokieć stopniowo zmienia wygląd. Pojawiają się przebarwienia - najpierw białawe, później żółtawe, wreszcie brązowe. Paznokieć traci swoją przejrzystość, płytka staje się matowa, łuszczy się i rozwarstwia, staje się coraz grubsza, trudno ją przyciąć. Stopy brzydko pachną. Paznokieć staje się trudny do pielęgnacji i wrażliwy na ucisk.

Grzybica paznokci rozwija się dość wolno, dlatego często pacjenci nie zauważają pierwszych objawów choroby, zwłaszcza kobiety, które malują paznokcie. Infekcje grzybicze paznokci częściej występują u mężczyzn. Na zachorowanie bardziej zarażone są osoby starsze oraz chorujące na cukrzycę, otyłość, osoby z obniżoną odpornością, łuszczycą czy osoby palące tytoń. Szczególnie podatne na zakażenie są też osoby aktywne fizycznie, związane z nimi powtarzające się urazy paznokci i noszenie nieprzewiewnych, uciskających stopy butów.

Grzybica paznokci - jak się nią zarazić?

Zdrowe osoby mogą zarazić się grzybicą paznokci:

• na basenie, saunie o drewnianych podestach,
• korzystając z pożyczonych butów narciarskich, łyżew czy obuwia na kręgielni,
• korzystając z usług salonów kosmetycznych, które nie dotrzymują staranności w sterylizowaniu narzędzi,
• od członka rodziny.

Grzybica paznokci – leczenie

Przede wszystkim nie wolno mylić grzybicy paznokci z grzybicą stóp. Popularne preparaty skuteczne w grzybicy stóp nie pomogą podczas leczenia grzybicy paznokci. Grzybica paznokci nie przechodzi sama, każdorazowo należy ją leczyć. Kiedy zaobserwujemy niewielkie, powierzchniowe zmiany dotyczące jednego paznokcia można podjąć próbę samodzielnego leczenia przy pomocy preparatów dostępnych w aptece bez recepty. Są to różnego rodzaju lakiery do paznokci (utrzymują się dłużej na powierzchni paznokcia), sztyfty, spraye, maści, żele i olejki do stosowania na zmiany chorobowe np. (Mycosan Grzybica Paznokci, Nailner sztyft, Pirolam lakier, Mycofast, Miconal, Scholl Preparat na grzybicę paznokci). Natomiast jeśli zmiany obejmują kilka paznokci bądź zmiany są rozległe, należy zgłosić się do specjalisty. W ciężkich przypadkach stosowane jest leczenie ogólnoustrojowe (doustne). Należy uzbroić się w cierpliwość, ponieważ leczenie może potrwać od kilku tygodni do kilku miesięcy. Infekcja uznana jest za wyleczoną, gdy wyrośnie nowy, całkowicie wolny od zakażenia paznokieć. Grzybica często nawraca, dlatego po infekcji należy zadbać o higienę stóp i dłoni. Można kupić dostępne w aptece preparaty wspomagające profilaktykę, które zapobiegają powtórnemu zakażeniu np. Steper. Zaleca się również oczyszczenie paznokci z martwych i zrogowaciałych tkanek oraz regularne skracanie ich jednorazowymi pilnikami. Należy też przeprowadzić dezynfekcję obuwia i skarpetek bezpośrednio po zakończeniu leczenia.

Grzybica pochwy

Grzybica pochwy (kandydoza pochwy) to jedna z najczęściej występujących infekcji intymnych. W większości zakażenia pochwy wywołują grzyby z rodziny Candida tzw. drożdżaki. Pojawia się, gdy dochodzi do zachwiania naturalnej flory bakteryjnej np. podczas kuracji antybiotykowej. Ich rozwojowi sprzyja nieprawidłowa higiena, noszenie zbyt obcisłych ubrań, a także osłabienie układu odpornościowego.

Grzybica pochwy - objawy

• uporczywy świąd i pieczenie w okolicach intymnych
• bezwonne upławy o serowatej konsystencji
• bolesne oddawanie moczu
• ból w trakcie stosunku płciowego
• obrzęk i zaczerwienienie pochwy oraz warg sromowych.

Grzybica pochwy- leczenie

W terapii grzybicy pochwy wykorzystuje się:

• preparaty o działaniu miejscowym – maści, kremy, żele do smarowania okolic intymnych oraz globulki dopochwowe o działaniu grzybobójczym (np. Gynoxin krem, Gynoxin Uno, Gynoxin Optima, Clotrimazolum, Clotidal, Albivag, Hascofungin)
• leki doustne – zalecane najczęściej w przypadku zaawansowanej, nawracającej grzybicy;
• probiotyki ginekologiczne – dopochwowe lub doustne preparaty zawierające pałeczki kwasu mlekowego Lactobacillus.