Foliany w ciąży
Właśnie dowiedziałaś się, że wkrótce zostaniesz mamą. A może dopiero przygotowujesz się do macierzyństwa i wciąż masz wątpliwości, jak zadbać o siebie i swoje Maleństwo w czasie ciąży? Przedstawię informację, które dotyczą folianów, istotnych dla Was obojga związków, bez względu na to, czy już nosisz swoje dziecko pod sercem, czy ten piękny czas w życiu dopiero przed Tobą.
Foliany to naturalnie występująca forma witaminy B9. Jego aktywną formą jest kwas lewomefoliowy (5-MTHF). W układzie pokarmowym, większość folianów z diety szybko przekształca się w kwas 5-MTHF, który bezpośrednio wchłaniany jest w nabłonku jelitowym i dostaje się do krwiobiegu.
Kwas foliowy jest natomiast syntetyczną formą witaminy B9. Jest on stosowany w suplementach witaminowych oraz dodawany do przetworzonej żywności. Udowodniono, że urozmaicona dieta, zawierająca produkty bogate w foliany może skutecznie zaspakajać potrzeby organizmu.
Należy podkreślić, że syntetyczny kwas foliowy przekształca się w aktywną formę na innej drodze metabolicznej niż foliany. Proces ten jest dużo bardziej skomplikowany (biorą w nim udział również inne związki i enzymy). Dodatkowo wymaga czasu i jest często mało skuteczny.
Kobietom planującym potomstwo oraz będącym w ciąży zaleca się stosowanie suplementów witaminą B9 (400 μg na dobę), co najmniej 6 tygodni przed zapłodnieniem oraz w czasie ciąży. Należy jednak dobierać uważnie suplementy, tak aby nie zawierały kwasu foliowego tylko biologiczną alternatywę jaką jest metafolina. Metafolina jest stabilną solą wapniową kwasu 5-MTHF, która jest gotowa do bezpośredniego wykorzystania – jest więc łatwiej i szybciej wykorzystywana niż kwas foliowy.
Foliany biorą udział w wielu procesach biochemicznych komórki, stąd pełnią tak ważną rolę w zdrowym rozwoju dziecka - zapobiegają powstawaniu wad cewy nerwowej (bezmózgłowie, rozszczep kręgosłupa, przepuklina mózgowa) – poważnej wady rozwojowej mogącej powstać około trzeciego tygodnia ciąży. Zmniejszają ryzyko wystąpienia wrodzonych wad serca oraz układu moczowego, a także są niezbędne w profilaktyce anemii.
Pokrycie zapotrzebowania na foliany wpływa na obniżenie ryzyka występowania powikłań u ciężarnej, takich jak: stan przedrzucawkowy, poronienia nawracające, zgony wewnątrzmaciczne, hipotrofia płodu. Powikłania te wiążą się z hiperhomocysteinemią, bezpośrednim uszkodzeniem śródbłonka naczyniowego, wzrostem aktywności układu krzepnięcia i powstania błonek miażdżycowych. Należy jednak mieć na uwadze, że zwiększone dawki kwasu foliowego mogą powodować: bezsenność, rozdrażnienie, depresję, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, skórne reakcje alergiczne (wysypka, zaczerwienienie, swędzenie), w rzadkich przypadkach skurcz oskrzeli. Ponadto nadmiar kwasu foliowego w czasie ciąży zwiększa ryzyko zachorowania przez dziecko na astmę.
Foliany są bardzo dobrze tolerowane i całkowicie bezpieczne w porcjach do 1000μg/dziennie. Niektóre leki mogą wpływać na obniżenie wchłaniania folianów. Należą do nich leki przeciwzapalne, niektóre leki stosowane w chorobie nowotworowej czy leki przeciwpadaczkowe. Osoby chore lub przyjmujące leki powinny najlepiej skonsultować przyjmowanie folianów z lekarzem. Tylko lekarz prowadzący może ocenić sposób oddziaływania folianów z zaordynowanymi lekami.
Najlepszą drogą do zapewnienia Tobie i rozwijającemu się dziecku wszystkich niezbędnych składników odżywczych jest zbilansowana dieta. Najbogatszym źródłem folianów są surowe lub krótko gotowane zielone warzywa takie jak: brokuły, brukselka, szpinak, kapusta włoska, szparagi czy sałata. Duże ilości folianów zawierają również nasiona roślin strączkowych – groch, soja czy fasola. Musisz pamiętać, że obróbka termiczna wszystkich tych produktów sprawia, iż tracą one zawartość folianów od 30% do 80%.
Piśmiennictwo:
http://www.ofeminin.pl/ciaza/foliany-dlaczego-sa-tak-wazne-w-diecie-przyszlej-mamy-s1538048.html
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kwas_foliowy http://kreatorzdrowia.com/kwas-foliowy-a-foliany-jaka-jest-roznica/
Zdjęcie – https://pixabay.com/pl/