Recepta na „syndrom dnia następnego”

Dlaczego tak się dzieje?
Za pojawienie się nieprzyjemnych objawów nadmiernego spożycia alkoholu odpowiada silne odwodnienie organizmu, zaburzenie gospodarki elektrolitowej oraz zatrucie metabolitami etanolu.
Spożywany w drinkach, piwie lub winie etanol wykazuje silne właściwości moczopędne. Zwiększa ilość wydalanego moczu oraz hamuje wchłanianie wody w jelitach. Podobno po spożyciu około 50 g etanolu można wydalić aż 1000 ml rozcieńczonego moczu. Łatwo jest więc w ciągu jednego wieczoru odwodnić organizm. Razem z wodą traci się również duże ilości elektrolitów, głównie sód, potas i magnez, wypłukiwane są także witaminy rozpuszczalne w wodzie, głównie z grupy B.
Nasza wątroba jest w stanie metabolizować około 0,15 ‰ alkoholu etylowego na godzinę. Przy nadmiernej i stałej podaży etanolu łatwo dochodzi więc do jego nagromadzenia w organizmie oraz do pojawienia się toksycznych metabolitów głównie acetaldehydu. Ma on zdolność do wiązania się z białkami zmieniając ich strukturę, funkcje przekaźnikowe, regulujące oraz enzymatyczne.
Podczas dłuższego spożywania alkoholu dochodzi także do znacznego spadku poziomu cukru we krwi, co może prowadzić do hipoglikemia. Glukoza to źródło energii dla organizmu, Alkohol działa również drażniąco na błonę śluzową żołądka. W wyniku jego działania dochodzi do miejscowego przekrwienia śluzówki. Pojawiają się dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego objawiające się zgagą i nadkwaśnością.

Co zrobić przed i w trakcie?
Na aptecznych półkach znajdziemy szereg preparatów, które pomogą ustrzec się przed kacem lub w dużej mierze zmniejszyć nieprzyjemne odczucia. Do najpopularniejszych preparatów trzeba zaliczyć te, które zawierają kwas bursztynowy i kwas fumarowy. Przyspieszają metabolizm alkoholu oraz przemianę zatruwającego acetaldehydu do dwutlenku węgla. Często też w składzie suplementów diety znaleźć można aminokwasy L-cysteinę i L-glicynę, które są składnikami enzymów metabolizujących etanol.
Coraz popularniejsze są również suplementy diety zawierające silikaty mineralne. Są to związki, które mają bardzo duże powinowactwo do cząsteczek etanolu. Nie wchłaniają się one do krwiobiegu, a co za tym idzie, związany z nimi etanol również nie jest wchłaniany, tylko skutecznie wydalany z organizmu. Zmniejsza się ilość krążącego we krwi etanolu, a także jego toksycznych metabolitów.
W trakcie spożywania alkoholu należy pamiętać o spożywaniu dużej ilości płynów, najlepiej czystej wody, może być z dodatkiem cytryny, aby zapobiec odwodnieniu organizmu. Sprawdzą się też soki owocowe bogate w fruktozę, która skutecznie zapobiega hipoglikemii.
Aby ograniczyć szkodliwy wpływ alkoholu na błonę śluzową żołądka, należy pamiętać, aby nie spożywać go na pusty żołądek.

Co zrobić po?
Po pierwsze należy szybko i skutecznie nawodnić organizm. Najlepiej niech będzie to woda, może być z dodatkiem cytryny lub zielona herbata. Witamina C występująca w cytrynie oraz liczne antyoksydanty z zielonej herbaty, zmniejszą ilość zatruwających organizm wolnych rodników. Dobrze sprawdzą się też preparaty nawadniające zawierające w swoim składzie utracone elektrolity głównie sód i potas. W powrocie do dobrej formy pomogą również suplementy diety w postaci tabletek musujących bogate w witaminy i minerały. Magnez i witaminy z grupy B poprawią nie najlepszy nastrój, gdyż są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania komórek, głównie nerwowych. Warto jest też dostarczyć organizmowi razem z płynami glukozy oraz fruktozy (soki owocowe i świeże owoce), która szybko łagodzą objawy hipoglikemii i dostarczają niezbędnej energii.

„Syndromowi dnia następnego” często towarzyszy silny poalkoholowy ból głowy. Po tabletki przeciwbólowe sięgać należy bardzo ostrożnie. Unikać należy bardzo popularnych preparatów z paracetamolem. Spożyty w nadmiarze i ciągle krążący we krwi alkohol zaburza metabolizm paracetamolu, przekształca się on w toksyczny dla wątroby metabolit. Wątroba zostaje dodatkowo obciążona i może dojść do jej uszkodzenia.
Najlepiej sięgać po preparaty z ibuprofenem lub kwasem acetylosalicylowym. Ten ostatni choć działa drażniącą na śluzówkę żołądka, w preparatach często występuje w połączeniu ze związkami zmniejszającymi ten niekorzystny efekt.
W przypadku silnych dolegliwości ze strony żołądka, jak pieczenie i zgaga, można zastosować szeroko dostępne w aptece leki z ranitydyną, która zmniejsza wydzielanie w żołądku kwasu solnego.
W dniu po nadmiernym spożyciu alkoholu należy unikać tłustych i ciężkostrawnych potraw, które dodatkowo obciążyć mogą nadwyrężona już wątrobę. Kawa, która wydawać by się mogło ma dostarczyć energii, może tylko pogłębić odwodnienie organizmu, gdyż działa moczopędnie, podnieść ciśnienie krwi i tak już podniesione z powodu odwodnienia organizmu, przyspieszyć pracę serca oraz dodatkowo podrażnić błonę śluzową żołądka.

Recepta na „syndrom dnia następnego” to po pierwsze mądre spożywanie alkoholu w odpowiedniej ilości. A na niewielkie objawy kaca przychodzi z pomocą szeroki wybór leków i suplementów diety dostępnych w aptece.

Piśmiennictwo: 
„Naukowe spojrzenie na kaca” farmacja.pl
znaneleki.pl
„Syndrom upojnego wieczoru” Farmacja praktyczna
Ł. Waligórski„Trudne pytanie: syndrom dnia następnego”
Zdjęcia - www.pixabay.com