Słońce, kwiaty, alergia…

Uczulenie, inaczej alergia (z gr. allos – inny + ergos – reakcja), polega na nadmiernej, nieprawidłowej reakcji układu immunologicznego na występujące w środowisku, obce dla organizmu substancje zwane alergenami, które w normalnych warunkach ten układ powinien zignorować. U osób zdrowych substancje te nie powodują żadnych dolegliwości, natomiast u osób uczulonych są przyczyną szeregu nieprzyjemnych, a nawet groźnych dla zdrowia reakcji. W reakcjach alergicznych uczestniczy układ odpornościowy, na który składają się między innymi komórki: granulocyty kwasochłonne, komórki tuczne (mastocyty), limfocyty oraz przeciwciała – immunoglobuliny klasy E (IgE).

Ilu jest alergików?
Choroby alergiczne są szeroko rozpowszechnione. W krajach wysoko rozwiniętych około 30% populacji cierpi z powodu alergii. Skłonność do jej rozwoju jest uwarunkowana genetycznie. Jeżeli oboje rodzice cierpią na choroby alergiczne, ryzyko zachorowania u dziecka sięga 50–70%, jeśli choruje jedno z rodziców lub rodzeństwo, ryzyko to wynosi 20–40%.
Objawy alergii występują w każdym wieku. Można również wykazać pewną zależność między wiekiem a rodzajem choroby. Alergie pokarmowe ujawniają się najczęściej w wieku niemowlęcym, katar sienny, alergiczne zapalenie spojówek i astma atopowa u dzieci i nastolatków, a pokrzywki i uczulenia na jady owadów błonkoskrzydłych u osób dorosłych.

Wiosna to piękny czas, w którym cała przyroda budzi się do życia – nic więc dziwnego, że właśnie wtedy najchętniej wybieramy aktywność i odpoczynek na świeżym powietrzu. Niestety, przebywanie na otwartych przestrzeniach, w tym czasie, nie wszystkim jest zalecane.

Poznaj kilka prostych sposobów, które pozwolą ograniczyć uciążliwość objawów alergii.

Unikaj alergenów!
Jest to najprostsza, a czasami również najtrudniejsza metoda zapobiegania objawom alergii. Nie wymaga stosowania żadnych środków farmaceutycznych, jednak w niektórych przypadkach całkowite ograniczenie kontaktu z czynnikiem uczulającym wprost graniczy z cudem.

Przede wszystkim, należy ograniczyć przebywanie na świeżym powietrzu w okresie, w którym stężenie pyłku jest największe, a więc w suche i słoneczne dni. Warto również powstrzymać się od otwierania w tym czasie okien – o wiele lepiej zrobić to bezpośrednio po deszczu, kiedy powietrze jest dobrze oczyszczone z pyłku. Jeśli spacer, to również w miejscu, gdzie nie ma za dużo roślin – uważać należy szczególnie na nieskoszone trawniki i łąki!

Korzystaj z kalendarza pyleń!
Nieocenioną pomocą przy unikaniu alergenów, czyli przebywaniu na otwartych przestrzeniach w czasie, w którym ich stężenie jest najmniejsze, jest kalendarz pyleń. Jest to zestawienie stężeń alergenów w poszczególnych miesiącach. Wskazania kalendarza alergicznego warto wziąć pod uwagę szczególnie podczas układania planu dnia lub planując wakacyjny wypoczynek.

Sprawdź co teraz pyli.

Pomocna dłoń
Osoby uczulone na pyłek roślin bez wątpienia powinny stosować bezpieczne środki ograniczające skutki alergii. Są nimi np. leki przeciwhistaminowe nowej generacji, które nie wywołują znanych wcześniej skutków ubocznych – senności, sedacji czy trudności z koncentracją. Preparaty dostępne na rynku, skutecznie hamują wydzielanie przekaźników stanu zapalnego, co skutkuje ograniczeniem i eliminacją objawów alergii: kataru, zaczerwienienia i obrzęku śluzówki nosa, uczucia zmęczenia i osłabienia organizmu.

Alergie na sierść zwierząt domowych To, co potocznie nazywa się uczuleniem na sierść kota czy psa, tak naprawdę jest alergią na złuszczony naskórek znajdujący się w sierści naszych pupili oraz białko zawarte w ich ślinie lub moczu. Złuszczony naskórek zwierząt domowych to nic innego jak martwe komórki skóry. Zawarte w nim białka, u części z nas, mogą wywoływać nieprzyjemne objawy alergii: kichanie, cieknący i zatkany nos, a także swędzenie, zaczerwienie i łzawienie oczu. Testy wykonane w gabinecie specjalisty alergologa pozwalają na stwierdzenie, czy jesteś uczulony na alergeny pyłku roślin, czy też na inny alergen np. roztocze kurzu domowego, grzyby pleśniowe lub alergeny pochodzenia zwierzęcego.

Porady dla osób cierpiących na alergię na sierść zwierząt domowych

Przewiduj
Zanim kogoś odwiedzisz w domu, dowiedz się, czy osoba ta ma zwierzę, na którego sierść jesteś uczulony. Dzięki temu będziesz przygotowany na ewentualny atak objawów alergii.

W domu
Nie pozwól zwierzęciu wchodzić do sypialni. Zastanów się też, czy nie lepiej byłoby wygrodzić część mieszkania, gdzie nie mają wstępu zwierzęta. Regularnie je kąp - częste kąpiele znacznie zmniejszają ilość alergenów w ich sierści. Musisz pamiętać, że po bezpośrednim kontakcie ze swoim pupilem, zanim dotkniesz okolicy oczu, musisz najpierw umyć ręce.

Koty generalnie powodują więcej problemów z alergią niż psy. Powód jest prosty: koty to straszne czyściochy, cały czas liżą sierść, starannie rozprowadzając po swoim ciele alergeny.

Pamiętaj jednak o tym, że nawet te zwierzęta, które nie mają sierści, mogą wywoływać objawy alergii. Jeśli cierpisz na nią, a koniecznie chcesz mieć jakieś zwierzę, to idealnie w Twoim przypadku sprawdzą się rybki, krab pustelnik, iguana czy wąż.

Niezależnie od pory roku…
Przyjmuj leki przy pierwszych objawach alergii. Im wcześniej nastąpi zahamowanie nieprawidłowej reakcji zapalnej, tym mniejsze będzie nasilenie objawów. Jest to szczególnie ważne u dzieci, które są najbardziej narażone na powikłanie w postaci skurczu oskrzeli (ataku astmy).

Przyjmując leki zachowaj szczególną ostrożność jeżeli prowadzisz pojazd, czy obsługujesz maszyny. Nawet nowoczesne leki przeciwalergiczne mogą powodować senność i wydłużenie czasu reakcji, obniżoną koncentrację, zdolność do nauki i spowolniony czas reakcji, czyli zespół zjawisk, które określamy mianem sedacji. Staraj się wybierać leki o najmniejszym działaniu sedatywnym. Zawsze czytaj załączoną do leku ulotkę.

Piśmiennictwo:
Emeryk A, Bręborowicz A, Lis G. Astma i choroby obturacyjne oskrzeli u dzieci. Elsevier Urban&Partner, Wrocław 2010.
Małolepszy J. Choroby alergiczne i astma. Volumed, Wrocław 1996
Mygind N, Dahl R, Pedersen S, Thestrup-Pedersen K. Alergologia. Urban&Partner, Wrocław, 1998.